AMERİKA SALTOYA GELDİ

YAŞAR EYİCE *- TEHDİTTEN VAZ GEÇMİYORLAR Bütün dünya biliyor! Ukrayna’daki savaşın her yerde olduğu gibi Amerika Birleşik Devletleri olduğunu… Hatta iki üç gün önce Amerika’dan yapılan üstü kapalı tehditte ne denmişti; ‘Rusya’ya yaptırımları uygulamayanlara hesabını soracağız!’ Bu ülkelerden biri de biz olmuyor muyuz? Ama size bir gerçekten söz edeyim: ABD’de ticaret açığında rekor artış gerçekleşti… *- BEKLENTİ NEDENİYLE ABD'de ithalattan kaynaklanan ticaret açığı Mart ayında rekor düzeyde arttı. Bunun nedenleri arasında Rusya’nın Ukrayna işgalinin tedarik zincirinde sıkıntılara yol açacağı beklentisiyle işletmelerin ithalat işlemlerini öne çekmeleri sıralanıyor. Bu durum ekonomik büyümenin ilk çeyrekte tıkanabileceği endişesine neden oldu. Ticaret Bakanlığı’nın raporu perakende ve toptan satış stoklarında önemli artış olduğunu gösterdi. Bunun, ticaret açığındaki artışın gayri safi yurtiçi hasılada oluşturacağı olumsuz etkiyi telafi edebileceği sanılıyor. Veriler ekonomistlerin zaten düşük olan gayri safi yurt içi hasıla (GSYIH) tahminini ilk çeyrek için daha da düşürmesine neden oluyor. Ticaret açığı yüzde 17,8 artarak 125 milyar 300 milyon dolarla tüm zamanların en yüksek seviyesine çıktı. Artış muhtemelen hem miktardaki artışı hem de fiyatları yansıttı. Mal ithalatı ise yüzde 11,5 artarak 294 milyar 600 milyon dolara yükseldi. Bunda petrol ürünleri dahil endüstriyel malzeme ithalatındaki yüzde 15'lik artış da etkiledi. Tüketim malları ithalatı yüzde 13,6; motorlu kara taşıtları ithalatı ise yüzde 12,0 arttı. Gıda ve sermaye malları ithalatında da önemli kazanımlar görüldü. Goldman Sachs tarafından yapılan açıklamada ithalattaki büyük artışın nedeni, Rusya-Ukrayna savaşı yüzünden ithalatın önceden yapılmış olma ihtimaline bağlandı. Açıklamada olası tedarik sıkıntıları nedeniyle firmaların emtia ve nihai mal stoklarını arttırdıkları kaydedildi. ABD ve müttefikleri Rusya’ya, Ukrayna işgali nedeniyle çeşitli yaptırımlar uyguluyor. Hem Rusya hem de Ukrayna buğday ve ayçiçek yağı dahil önemli emtia ihracatçıları. *- DAHA DA ARTACAK Mortgage finans kurumu Freddie Mac'in verilerine göre, 30 yıllık sabit faizli konut kredisi, 21 Nisan'da sona eren haftada ortalama yüzde 5,11 faizle 2010 yılının Nisan ayından bu yana en yüksek seviyesine geldi. ABD Merkez Bankası’nın (FED) gelecek hafta faiz oranlarını 50 baz puan arttırması ve yakında varlıklarını azaltmaya başlamasıyla birlikte konut kredisi faiz oranları daha da artacak. Çin’den de rakamlar verecektim. Belki önümüzdeki günlerde söz ederim. Ama söyleyeyim: Çin’de işler yolunda…. Büyümeleri de sürüyor, dünya piyasalarını ellerine geçirmeleri de… *-